Ben je het niet eens met je baas? Vind je dat je te weinig loon ontvangt? Of dat je onder te slechte arbeidsomstandigheden moet werken? Dan is het soms nodig om samen met je collega's het werk te staken om het gezamenlijke belang te behartigen. Dit heet staken. De staking kan je samen met je collega's in je eigen bedrijf organiseren maar het kan ook om een staking zijn door collega's uit je bedrijfstak.
Georganiseerde staking
Een georganiseerde staking is een staking die door de werknemersorganisatie, ook wel vakbond, wordt georganiseerd. In dit geval roept de vakbond alle leden in de bedrijfstak op om het werk neer te leggen.
Wilde staking
Een wilde staking is een staking georganiseerd door jullie werknemers zelf, zonder tussenkomst van de vakbonden.
Recht op loon voor de stakers
In het Burgerlijk Wetboek staat dat jouw werkgever niet verplicht is om loon door te betalen als er niet gewerkt wordt door jou. Tijdens de staking hoeft de werkgever dus geen loon te betalen, ook niet als je ziek wordt tijdens de staking. Je werkgever is pas weer verplicht je loon weer te betalen als je weer werkt of tijdens je ziekte na de staking. Als je lid bent van een vakbond, neem dan contact op met je vakbond. Vaak is er een stakingskas aanwezig en betaalt de vakbond je loon door.
Recht op loon voor niet-stakers
Georganiseerde stakingen liggen in het algemeen in de risicosfeer van de werknemers. Dit betekent dat werkwilligen die door de actie niet kunnen werken in beginsel geen recht hebben op doorbetaling van loon. Bij wilde stakingen is dit anders. Werkwilligen die door een wilde staking niet kunnen werken hebben in beginsel wel recht op doorbetaling van loon. Zij moeten kunnen aantonen dat zij werkwillig zijn en dat zij, ten aanzien van de groep waarvan de actie uitgaat, als ‘buitenstaander’ zijn te beschouwen.
Is de staking onrechtmatig?
Een staking is in principe niet onrechtmatig. Dat is wel het geval als de staking je werkgever in ernstige mate en onnodig schaadt. Dat kan het geval zijn als zwaarwegende procedurevoorschriften worden geschonden. Je kan hierbij denken aan de situatie waarin onderhandeld had kunnen worden met de werkgever, als de staking onaangekondigd is, als het doel onhaalbaar is, als staken als middel het doel niet waard is of als staken in strijd is met een bepaling uit de cao. Staken wordt gezien als uiterste dwangmiddel.